بید، گیاه و دارویی مفید، جایگزین کورتیزون، برای درمان رماتیسم حاد

به گزارش مملکت آنلاین، دانشمندان، در سال ۱۹۴۶ میلادی، با تحقیقات متعددی بر روی مبتلایان به رماتیسم، دریافتند قسمت قشر غدد فوق کلیه ضخیم شده و عملکرد آن تا اندازه ای دچار وقفه شده است. بنابراین، تصمیم گرفتند از جایی که درد شروع شده است، در رفع آن بکوشند. براساس این تحقیقات، کندال و هنش در سال ۱۹۴۷، ترشح قسمت قشر غدد فوق کلیه که بعدها به نام کورتیزون معروف شد را در اقسام رماتیسم تجویز کردند. اما داروی مزبور، بسیار گران قیمت بود و برای معالجۀ کامل یک بیمار و برای تهیه کورتیزون، در طول یک سال، می بایست ۱۴۰۰۰ حیوان کشته می شد و این امر، تقریبا  غیرعملی بود. به همین علت، سرانجام دانشمندان با تجسس و تحقیق بسیار، به ساخت  کورتیزون مصنوعی دست یافتند.

برخی از دانشمندان نیز درصدد تولید کورتیزون از گیاهان یا سایر مواد موجود در طبیعت برآمدند و پس از جست و جوی بسیار، گیاهی حاوی کورتیزون را در منطقۀ لیبریا یافتند، ولی چون اساساً از یک قرن به این طرف، فکر غلطی در دِماغ بشر جای گیر شده است و حتی اگر مفیدترین و مؤثرترین مواد دارویی نیز در یک گیاه  یافت شود، باز هم متوسل به ساختن این داروها از طریق شیمیایی در آزمایشگاه  می شوند؛ بنابراین، به گیاهان حاوی کورتیزون چندان اعتنایی نشد و پس از تهیه کورتیزون مصنوعی، رشتۀ تحقیقات در گیاهان رها شد.

شکی نیست، خوردن گیاهی که حاوی کورتیزون یا موادی باشد که غدد فوق کلیه را وادار به ترشح کورتیزون کند، برخوردن کورتیزونی که به روش مصنوعی در لابراتوارها ساخته می شود، ارجح است؛ زیرا، ساختمان و تشکیلات مواد مختلف موجود در یک گیاه، به گونه ای است که با طبیعت بدن انسان، سازگارتر بوده و اثرات مواد مؤثر موجود در آن گیاه برای معالجۀ بیماری ها، به مراتب بهتر از شرایطی است که مواد مزبور را از آن گیاه استخراج و به تنهایی مصرف کنند.

گیاهانی در طبیعت یافت می شود که به علت وجود کورتیزون در آن ها، برای معالجۀ انواع رماتیسم حاد و مزمن مفیدند. یکی از آن ها بید است، که به عربی آن را (خلاف) و به زبان فرانسوی (سول) و به لاتین آن را (سالیکس) گویند و یک نوع از آن که به بید سفید معروف است، دارای خواص ضد رماتیسم است.

گیاه بید، حاوی کورتیزون، مفید در درمان رماتیسم

بید، خاصیت ضد التهابی دارد و ورم را از بین می برد. کورتیزون و آسپیرین نیز، به واسطۀ خواص ضدالتهابی، در معالجۀ رماتیسم و التهاب مفاصل مفید و تاثیر گذارند. سالیسیلات دوسود، بهترین داروی معالج رماتیسم است و آسپرین نیز که نام شیمیایی آن، اسید استیل سالیسیلیک و یکی از مشتقات سالیسیلات دوسود است، اثری شبیه به سالیسیلات دوسود دارد. نکته قابل توجه، این است که تاکنون هیچ دارویی پیدا نشده است که به اندازۀ ترکیبات مزبور در معالجۀ رماتیسم مؤثر واقع شود. سالیسیلات دوسود، منشأ طبیعی دارد و از ماده ای به نام سالیسین که در سال ۱۸۳۰ میلادی، شخصی به نام لروکس، از پوست بید استخراج کرد، گرفته شده است.

قرن ها پیش از این، پزشکان ایرانی از خواص ضد التهابی پوست بید آگاه بودند و از آن برای معالجۀ رماتیسم به کار می بردند؛ پزشکان اروپایی نیز، به پیروی از پزشکان ایرانی، پوست بید را تا اوایل قرن بیستم، برای همین منظور تجویز می کردند.

در کتاب پزشکی نامه (ناظم الاطبا، سال ۱۸۹۹ میلادی)، در شرح خواص پوست بید آمده است: «در دفع رماتیسم مفصلی حاد، چون در هر دو یا سه یا چهار ساعت فاصله، ۲ گرم استعمال نمایند قوی الاثر است.»

شکی نیست، منافع و فواید پوست بید درمعالجۀ رماتیسم، به مراتب بر سالیسیلات دوسود و آسپرین و یا کورتیزون ترجیح دارد، ولی تبلیغات قوی مؤسسات دارویی، در ایجاد حسّ تجدد خواهی مردم تأثیر به سزایی داشته است؛ بنابراین، اگر در زمان حاضر، طبیبی به معالجۀ بیمار مبتلا به رماتیسم حاد، با پوست بید یا نظایر آن، مشغول شود، مورد تمسخر قرار می گیرد. این اتفاق، منحصر به کشور ما یا سایر کشورهای آسیایی نیست، بلکه در قلب متمدن ترین کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز چنین است.

شورای تحقیقات طبی انگلستان، برای آن که یک عده از بیماران مبتلا به رماتیسم را فقط با آسپیرین معالجه کند، قرص های آسپیرین را رنگ می کرد تا معلوم نشود چه دارویی است؛ زیرا، به طور حتم بیماران مدت سه ماه درمان با قرص آسپیرین را قبول نکرده و عنوان می کردند با وجود داروهای جدید و معجزه آسای نوین، آسپیرین، دارویی ساده و پیش پا افتاده است.

در نهایت، آزمایشات به عمل آمده ثابت کرد، آسپیرین می تواند به خوبی با کورتیزون، رقابت کند و شکی نیست، چنان چه بار دیگری شورای تحقیقات طبی انگلستان، نظیر این آزمایش را در دسته دیگری از بیماران مبتلا به رماتیسم به عمل می آورد، این بار نیمی از آنان را با آسپیرین یا کورتیزون و نیمی دیگر را با پوست بید معالجه می کرد و مشخص می شد فواید و اثرات بید، معادل با آن داروها، چه بسا، بهتر از آن هاست.

هدف از این بحث، این است، در مواردی که باید کوتیزون یا سالیسیلات دوسود یا آسپیرین تجویز نمود، میتوان پوست بید را نیز با همان موفقیت تجویز کرد. به این جهت، به پزشکان پیشنهاد می کنیم، با کمال بی پروایی و بدون واهمه از شماتت و سرزنش دیگران، در بیماران مبتلا به رماتیسم حاد، هر سه ساعت یک مرتبه، 2 گرم پوست بید را تجویز کنند و بهتر است، پوست شاخه ها و ساقه های نازک بید را خشک نموده و نرم بکوبند، سپس به کار برند.

درمعالجه ی بیماری ها، مشاهدات و تجارب علمای قدیم پزشکی، به ویژه ابن سینا در قلمرو مفردات پزشکی را نمی توان نادیده گرفت؛ زیرا، تجربه ثابت کرده است، اولاً، خود گیاه طبی و اصلی، دارای خواصی است که گاهی برتری و امتیاز آن را بر مواد استخراج شده و عصاره ها و اسانس ها مسلّم می کند و چه بسا، نتایج درخشانی در معالجۀ بیماران دارد که با تجویز مواد مؤثر سنتتیک، نمی توان به دست آورد. ثانیاً، در بیش تر موارد، تجارب به عمل آمده از فیزیولوژی و شیمیایی گیاهان طبی، اغلب، تأیید نظر علمای قدیم است .

با پیشرفت های طبی جدید، ثابت شده است داروهای موجود در طبیعت، اعم از گیاهی یا حیوانی، به صورت قابل جذب تر و موافق تر با طبع انسان بوده و اثراتشان با اثرات مواد سنتزی که اکثراً مغایر طبع است، اختلاف دارد. وانگهی، در بسیاری از مواد طبیعی، مادۀ مؤثر متعددی وجود دارد و از مجموع عوامل مزبور، اثر درمانی مستفید می شود. بنابراین، باید کوشش نمود داروهای شِقِّ اخیر را شناخت و بیماران را از منافع و فواید آن بهره مند ساخت.

در معالجۀ انواع رماتیسم های مزمن، اشق، مقل ازرق، مرمکی، سکنجبین، صبرزرد، هلیلۀ سیاه، سورنجان مصری، از هر کدام به مقدار مساوی، حب های یک نخودی ساخته، توصیه می شود روزی ۱۰ حب به تدریج میل شود.

در طب قدیم، از اشق، برای معالجۀ ورم مفاصل و عرق النسا، استفاده می کردند. جمعی از پزشکان اروپا  از جمله، شنیدر نیز، آن را در رماتیسم مزمن با موفقیت به کار می برده است و حتی سختی مفصل مچ یک بیمار که بر اثر شکستگی استخوان پیدا شده بود را با ضماد اشق(گوم آمونیاک) بهبود بخشیده است. علت حسن تأثیر اشق، این است که ورم و التهاب مفصل را از بین می برد و به عبارت دیگر، محلل اورام است. هر گاه، احتقان یا التهاب، در بافت ها و اعضای بدن پیدا شود و این امر به طول انجامد، کم کم عضو مزبور سفت شده و نسجِ تصلبی در آن پیدا می شود و این پدیده، در رماتیسم مزمن یا سایر بیماری های مزمن، بروز می کند.

اشق، به طور خوراکی در حَب یا شربت، تدریجاً تصلب و التهاب مزمن مفصل را کم کرده و در تخفیف دردهای رماتیسمی مؤثر است. هم چنین، مقل ازرق، سکنجبین، سورنجان و سایر داروهای موجود در این حَب نیز، همین تأثیر را داشته و تاکنون، در هزاران بیمار مبتلا به رماتیسم به تجربه، مفید واقع شده است.

انتهای پیام/