عقاید ابن سینا درباره سرطان

به گزارش مملکت آنلاین، بعضی اظهار نظرهای شیخ الرئیس درباره سرطان بعد از گذشت ۱۰ قرن هنوز معتبر است. بیش از یک هزار سال قبل، ابوعلی سینا حکیم وارسته، برجسته ومنحصر به فرد ایرانی، اولین کسی بوده که در تاریخ بشر از سرطان به درستی صحبت کرده است. بعضی از جملات و عقاید سرطان شناسی ابوعلی سینا با گذشت ۱۰ قرن هنوز تغییر محسوسی نکرده است. ذکاوت، پشتکارو تحقیق مستمر ابوعلی سینا توانسته است از او طبیبی استثنایی در عالم خلقت معرفی کند. ابوعلی سینا به دلیل شناخت عمیقی که از فقه و فلسفه ی اسلامی داشت و با آگاهی از امور اجتماعی و سیاسی وقت، جامعیت لازم را برای حکومت و طبابت پیدا کرده بود. او از علم تشریح اطلاع خوبی داشت و حتی روابط بین اعضای بدن را که به صورت عادی ارتباط تشریحی ندارند، شناخته بود. او در کتاب قانون خود ارتباط بیماری های پستان، رحم وتخمدان ها را شناخته و گزارش کرده است. این رازی است که یک هزار سال بعد از وفات وی روشن شده است. ابوعلی سینا از سرطان به عنوان «ورم سرطانی» یاد می کند وآن را به خوبی تعریف کرده و دسته بندی می کند.

ورم سرطان چند نوع گوناگون دارد که از این قرارهستند:

۱. ورم سرطانی که بسیار درد دارد.

۲. ورم سرطانی که کمتر درد همراه دارد و آرام است.

۳. ورم سرطانی که چرک می کند. این نوع سرطان از ماده ی سودایی به وجود آمده است که آن ماده سودایی نیز سوخته ی خلط صفرایی خالص است وبا ماده ی دیگری مخلوط نیست.

۴. ورمی سرطانی که ثابت و بی حرکت است و چرکین نمی شود.

گاهی رخ می دهد که ورم سرطان چرکین به ورم سرطان بدون چرک تبدیل شود. گاهی هم اتفاق می افتد که ورم سرطانی بدون چرک به ورم سرطانی چرکین تبدیل شود. این حالت وقتی رخ می دهد که طبیب آن را عمل کرده و با نیشتر زنی ورم را به چرک کردن درآورده است و در نتیجه کناره های ورم، غلیظ تر و سخت تر شده اند.

ابوعلی سینا درباره ی علت نام گذاری سرطان که به معنای خرچنگ است، چنین اظهار عقیده می کند:

چرا این نوع از ورم را «سرطان» نامیده اند که سرطان معنی «خرچنگ» را می دهد؟ به عقیده ی من، در این نام گذاری یکی از دوحالت زیر را در نظر داشته اند:

۱. ورم سرطان به اندام ورم زده چنان چنگ اندرزده است که خرچنگ شکار خود را در بر گرفته و چنگ اندر آن می زند.

۲. ممکن است از آن رو نامش را سرطان گذاشته باشند که ورم به شکل و شمایل خرچنگ بوده، مستدیر (مدور) است، رنگش به رنگ خرچنگ شبیه است و شعبه هایی را ازخود پراکنده است که به پاهای خرچنگ که در پیرامونش قرا  دارند، شباهت دارد.

· شیخ الرئیس تفاوت های درستی بین ورم غیر سرطانی که آن را ورم سقیروس گفته، با ورم سرطانی ذکر کرده است.

· ورم سقیروس منظور ورم های سخت است که تموج (موج دار) دارد و کاملا سفت ولی خوش خیم است. ما همه ی  توده های خوش خیم اندام ها و اعضا را منطبق با ورم سقیروس می دانیم. اما ورم سرطانی با آن متفاوت است که این تفاوت از زبان ابوعلی سینا در کتاب قانون جلد چهارم به شرح زیر است:

· «ورمی را سرطان می نامیم که منشاء آن سوخته ی ماده ی خلط صفرایی تبدیل شده به ماده ی سودایی است، یا نوع دیگر از خلط است که سوخته است وماده ی صفرایی در آن بوده وبه سودایی تبدیل شده است.»

فرق بین ورم سرطان و ورم سقیروس از قرار زیر است:

· ورم سرطان درد دارد. به شدت و حدت آزار دهنده است. نوعی تپیدن دارد و به سرعت افزایش می یابد، زیرا ماده ی به وجود آورنده اش در اندازه ی زیاد است و بادکردگی همراه دارد.

· سبب این بادکردگی آن است که ماده ی به وجود آورنده ی ورم وقتی از جای خود به حرکت در افتد، به سوی اندامی راهی می شود که در حالت قلیان و جوشش باشد.

· در ورم سرطانی، رگ مانندهایی (شعبه هایی) مانند پاهای خرچنگ از ورم کشیده شده اند واطراف ورم را اشغال کرده اند.

· ورم سرطان به سرخ رنگی ورم فلغمونی نیست. سرخ رنگی اش تمایل به سیاه رنگی، بدرنگی و سبز رنگی دارد، که ورم سقیروس این حالت ها را ندارد.

· ورم سرطان بدون سابقه سربر می آورد، اما ورم سخت (که سقیروس نامیده می شود) معمولا از ورم گرم نتیجه می شود.

· فرق ورم سرطان با ورم سقیروس خالص در این است که ورم سرطان دارای حساسیت است، اما ورم سقیروس خالص هیچ حساسیتی ندارد.

ابوعلی سینا سرطان را در حدی از کمال شناخته است که درمان آن را به خوبی توضیح می دهد. تعریف ایشان ازدرمان سرطان تا امروز تغییر نکرده است. او می گوید:

· اگر درسرآغاز پیدایش ورم سرطان به علاج بپردازی ممکن است بتوانی در حالتی که هست آن را نگه داری و نگذاری بزرگ تر شود، بیشتر نمود کند وبه چرکین شدن برسد.

· گاه گاهی اتفاق افتاده که چون در سرآغاز پیدایش ورم سرطانی به علاجش پرداخته اند، از بین رفته و بیمار شفا یافته است. اما اگر ورم ریشه دوانید و خود را محکم کرد، علاجی نداردو شفا نمی یابد.

· امروز هنوز مناسب ترین راه درمان سرطان را در بسیاری از موارد جراحی می دانیم و برداشتن ضایعه، اولین هدف جراحان سرطان است. شرط موفقیت در این باره آن است که سرطان در مراحل اولیه کشف و تحت درمان قرار گرفته باشد.

· شیخ الرئیس نیز معتقد است: اگر ورم سرطان کوچک باشد، شاید به وسیله ی قطع کردن ازبین برود و دستور عمل کردن و بریدن سرطان را چنین می گوید.

· «باید علاوه بر اصل ورم، هرچه که از ورم تاثیرپذیر و از آن منشعب شده و در پیرامون ورم موجود است و میدانی که ممکن است به همه رگ ها چنگ بزند، همه را به کلی ریشه کن کنی و از بیخ و بن برآوری و چیزی از آن باقی نماند که ازورم آبیاری شود. بگذار خون زیادی از اثر جراحی از جای جراحی خارج شده وبیرون بریزد.»

شاید علم امروز ما با علم یک هزار سال پیش ابوعلی سینا درباره ی سرطان تغییر محسوسی نکرده باشد. منظور از سرطان موقعیتی است که ضایعه از محل اصلی خود حرکت کرده و به نقاط دیگر بدن دست اندازی کرده باشد. او در این باره می گوید:

· ممکن است ورم سرطان در اندرون بدن پیدا شود وبه حالت پنهانی باشد.

· در این باره چنان که بقراط فرماید، بهتر آن است ورم تحریک نشود، زیرا همین که به حرکت درآمد به مرگ بیمار خاتمه می یابد. اما اگر ورم را به حالت خود بگذارید و به علاجش نپردازی ممکن است مدت ماندگاربودن ورم به طول انجامد وتا حدی بیمار احساس بهبودی کند، ب ویژه اگر غذای بیمار سازگار باشد، یعنی غذاهایی بخورد که سردی بخش و رطوبت زا باشند وماده ی غذایی آرام و سالم تولید کنند، غذاهای سازگار با بیمار سرطان زده از قبیل: آب جو (ماءالشعیر)، ماهی رضراضی، زرده ی تخم مرغ نیم بندوامثال آنها است.

· به جز جراحی، ابوعلی سینا نسخه های متعدد دارویی نیز برای سرطان های مختلف تجویز کرده است که بعضی خوراکی هستند بیشتر به صورت موضعی استفاده می شوند.

· اگرچه تلاش برای شناخت محتوای آن ها و شیوه ی اثربخشی صورت نگرفته است و ازاین بابت علم امروز به ابوعلی سینا بدهکار است، اما به هرحالت بعضی از آن ها را می شناسیم که در موارد مختلف اثربخش هستند.

انتهای پیام/