افزایش قیمت جهانی روغن زیتون در پی خشکسالی در اسپانیا
کشور اسپانیا بزرگترین تولیدکننده روغن زیتون در جهان محسوب میشود و ۷۰ درصد از مصرف اتحادیه اروپا و ۴۵ درصد از مصرف این محصول در کل جهان را پوشش میدهد، اما در پی خشکسالیهای اخیر، قیمت روغن زیتون در جهان افزایش شدید یافته است.
به گزارش مملکت آنلاین، کشور اسپانیا بزرگترین تولیدکننده روغن زیتون در جهان محسوب میشود و ۷۰ درصد از مصرف اتحادیه اروپا و ۴۵ درصد از مصرف این محصول در کل جهان را پوشش میدهد، اما طی سالهای اخیر کاهش قابلتوجه بارش باران در این کشور، بهویژه در شهر خائن که بزرگترین تولیدکننده روغن زیتون در اسپانیا بهشمار میرود، به کاهش تولید محصول کشاورزان و افزایش قیمت روغن زیتون در جهان منجر شده است.
فرانسیسکو خوزه گارسیا، کشاورز اهل خائن، در یکی از مزارع درختان زیتون و در زمان برداشت محصول به بیبیسی جهانی میگوید: «به نظر میرسد امسال هم سال بد دیگری در انتظارمان است. ما در ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ با دو خشکسالی شدید و برداشتهای ضعیف مواجه شدهایم.»
روغن زیتون در این منطقه جنوبی در اسپانیا، روغن طلا نامیده میشود، اما گارسیا اکنون میگوید: «وقتی اسپانیا در کشت زیتون مشکلات داشته باشد، برای تولید جهانی هم مشکلاتی ایجاد میشود. اگر تولید اسپانیا و سپس عرضه جهانی این محصول کمتر شود و تقاضا هم ثابت باند، طبیعتا قیمتها بالا میرود.»
در اسپانیا، روغن زیتون تنها در سال جاری به دلیل کاهش تولید با افزایش قیمت ۷۰ درصدی مواجه شده و این درحالی است در سال گذشته میلادی نیز قیمت آن در همین حد افزایش داشت. اکنون یک بطری یک لیتری روغن زیتون حدود ۹ یورو (۹.۸۸ دلار) در سوپرمارکتهای ارزانقیمت اسپانیا به فروش میرود.
تعاونی «نوسترا سنیور دلپیلار» که صدها کشاورز زیتون از طریق آن روغن خود را تولید میکنند و بزرگترین کارخانه تولید این محصول در جهان است. از سال گذشته تا امسال تنها ۲۴ میلیون کیلوگرم زیتون برداشت کرد که یکی از بدترین ارقام ثبتشده است. این تعاونی تخمین میزند که برای امسال نیز مجموع زیتون دریافتی حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون کیلوگرم باشد.
کریستوبال گالیگو مارتینز، رئیس این تعاونی، به بیبیسی جهانی گفته است که افزایش هزینههای سوخت، برق و کود نیز در دو سال گذشته به افزایش قیمت روغن زیتون کمک کرده است. با این حال، او تاکید میکند که کمبود بارش باران اصلیترین عامل آن است.
او گفت: «ما یک آبوهوای مدیترانهای داریم که معمولا دورههای خشک، دورههای باران شدید و سپس دورههای میانی دارد. در حال حاضر ما در یک دوره خشک هستیم و این شرایط تا مدت زیادی ادامه خواهد داشت.»
تغییرات اقلیمی به این معناست که فرضیات سنتی مبنی بر اینکه کشاورزان بهطور اتفاقی برداشتی ضعیف یا خوب داشته باشند، دیگر ارزشی ندارند، بهویژه با توجه به اینکه طبق گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل، دمای هوا در منطقه مدیترانه طی سالهای آتی ۲۰ درصد سریعتر از میانگین جهانی افزایش خواهد داشت.
به همین دلیل مقامهای چندین بخش از کشور اسپانیا، ازجمله خائن اندلس در جنوب، اقداماتی را برای کاهش مصرف آب در نظر گرفتهاند.
گالیگو مارتینز ادامه داد که دورههای خشکسالی و باران، بارزتر شدهاند و از دولت ملی و مقامات محلی خواست تا اقداماتی را برای جبران آن، مانند سرمایهگذاری در سیستمهای آبیاری، اجرا کنند.
افزایش قیمت روغن زیتون در اسپانیا، در سراسر اروپا نیز تکرار شده است. با این حال، در برخی از کشورها این افزایش کاملا شدید نبوده است. بهعنوان مثال، خبرنگار بیبیسی اسپانیاییهایی را که در نزدیکی پرتغال زندگی میکنند دیده است که از مرز عبور میکنند تا در پرتغال روغن زیتون را کمی ارزانتر بخرند.
قیمتها در بریتانیا و ایرلند نیز طی ماههای اخیر به میزان قابلتوجهی پایینتر از اسپانیا بوده است. دلیل این مسئله آن است که این کشورها احتمالا روغنی را که درحال حاضر در قفسههای سوپرمارکتهایشان وجود دارد، چندماه پیش و زمانی که قیمتها پایینتر بود خریداری کردهاند و در نتیجه در ماههای آتی آنها هم باید منتظر افزایش قیمت باشند.
۶۵ درصد روغن زیتون اسپانیا در خارج از کشور فروخته میشود، اگرچه این صنعت در سال جاری با کاهش شدید صادرات مواجه است. بر اساس آمارهای دولتی، فروش داخلی نیز با کاهش ۱۰ درصدی مصرف در سال گذشته، کاهش یافته است، زیرا شماری از مصرفکنندگان ترجیح میدهند به جای آن از محصولات ارزانتری مانند روغن آفتابگردان استفاده کنند.
با این حال، کارشناسان هشدار میدهند که این یک روند اقتصادی کاذب است و جایگزینهای کمهزینه، به معنای از دست دادن محصولی است که در مرکز رژیم غذایی معروف مدیترانهای مانند سبزیجات، حبوبات و ماهی قرار دارد.
فرناندو لوپز سگورا، از بیمارستان رینا سوفیا و یکی از نویسندگان تحقیق در مورد رژیم غذایی مدیترانهای، به بیبیسی جهانی گفت: «روغن زیتون بکر، بهترین چیزی است که یک انسان میتواند از آن برای پیشگیری یا حتی درمان بیماریهای قلبی و عروقی مصرف کند. مقدار روغنی که مصرف آن را به مردم توصیه میکنیم بسیار کم است و فواید آن برای سلامتی بسیار زیاد است.»
همچنین نتایج پژوهشی دیگر که اسفند ۱۴۰۱ منتشر شده بود، نشان داد که رژیم غذایی مدیترانهای با روغن زیتون افزوده، میتواند خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان تا دو سوم کاهش دهد. این رژیم که شامل ترکیبی از گروههای غذایی از کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا و یونان است، در مجموع طرفدار استفاده از روغن به جای کره و کاهش مصرف گوشت و افزایش مصرف ماهی به جای آن است. افزایش مصرف میوه و سبزیجات نیز در این رژیم غذایی نقش اساسی دارد.
اگرچه اکنون به نظر میرسد که کاهش بارندگیها میزان روغن زیتون مصرفی مردم را تعیین میکند و نگرانیها بهداشتی در چنین شرایطی در اولویت نیستند.
انتهای پیام/