چالش هایی که با استخراج بیت کوین با آن روبه رو می شویم

واقعیت این است که باید پذیرفت صنعت استخراج ارزهای دیجیتال جزء صنایعی است که در سال های آینده مورد استقبال قرار خواهد گرفت، علت این استقبال هم افزایش قیمت رمزارزها در بازه زمانی سال ۲۰۲۰ الی۲۰۳۰ میلادی است. برای رفع موانع و اختلاف‌ها باید قبل از هر چیزی به یک دید کارشناسی در این حوزه دست یافت تا بدانیم که اصلاً چه سهمی در استخراج ارزهای دیجیتال داریم و چه مقدار برق مصرف می شود. در این مدت گزارش ها و اظهار نظرهای فراوانی را پیرامون این موضوع مورد بررسی و مطالعه قرار دادم که در اکثر آنها از یک جنبه به این قضیه نگاه شده بود و ضمناً این گزارش ها آنقدر کلی بود که نمی توانست مبنای درستی برای اظهار نظر و تصمیم گیری در این زمینه باشد.

برای محاسبه مصرف برق استخراج بیت کوین شاخص‌های مختلفی وجود دارد که با استفاده از آنها می توان میزان مصرف برق را محاسبه کرد. ابتدا نقشه ای را ارائه می‌کنم که بر اساس توضیح هش­ریت جهانی سهم متوسطه هر کشور را مشخص کرده و همانطور که در این نقشه مشخص است ایران سهم قابل توجهی از هش­ریت را به خود اختصاص داده است.

بد نیست نگاهی هم به میانگین تقسیم هش­ریت ماهانه کشورها مختلف داشته باشیم، این نقشه مشخص می کند چین با 08/65 درصد رتبه اول و ایران با 82/3درصد، ششمین جایگاه را به خود اختصاص داده است.

شاخص مصرف انرژی بیت کوین در جهان هم نشان می‌دهد انرژی مصرفی تاریخ پنجم بهمن ماه ۱۳۹9 چقدر بوده است تقریباً 782/77 طراوات بر ساعت است.

این داده ها بر اساس اطلاعات موقعیت جغرافیایی یا همان آی پی آدرس که موقع نصب دستگاهها به استخر های ماینینگ داده می‌شود به دست آمده است. تولید این میزان انرژی می‌تواند به اندازه کل کربن تولید شده در کشور نیوزلند کربن تولید کند.

نکته جالب اینجاست که اگر بیت کوین را به عنوان یک کشور تصور کنیم برق مصرفی توسط بیت‌کوین، این کشور را در رتبه سی و نهمین کشور مصرف کننده برق دنیا قرار می‌دهد. استخراج بیت کوین در دنیا تقریباً به اندازه کشور شیلی و بنگلادش مصرف برق دارد.

اگر این حجم از مصرف برق را با نمودار مصرف برق کشورهایی همچون آمریکا، روسیه، کانادا، آلمان و چند کشور دیگر مقایسه می‌کنیم نمودار زیر به دست می آید.

داده ها نشان می دهد حدود ۳۹ درصد از کل برق مصرفی که برای استخراج بیت کوین در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته از منابع تجدیدپذیر همچون انرژی خورشیدی بوده است. در ایران کل برق تولیدی حدود ۸۵ تراوات بر ساعت است که تنها حدود یک درصد آن از منابع تجدیدپذیر تولید می‌شود، حال آنکه طبق قانون برنامه ششم توسعه در این برهه زمانی باید حدود ۴ هزار مگاوات از نیروگاه‌های سوخت فسیلی نیروگاه‌های پاک تبدیل می‌شد. متاسفانه ایران در فرآیند استخراج بیت کوین از آن ۳۹ درصد انرژی تولید شده از منابع تجدیدپذیر در دنیا تولید ، تقریبا هیچ سهمی ندارد.

همزمانی افزایش تقاضای بیت کوین همزمانی افزایش تقاضای استخراج بیت کوین با اورهال نیروگاه‌ها

نکته دیگر اینجاست که نیروگاه‌های برق کشور معمولاً در فصل زمستان که با پیک مصرف برق فاصله دارند اقدام به تعمیرات دوره ای و اورهال می‌کنند اما از آنجا که این فصل با اوج گیری قیمت‌ بیت‌کوین مصادف شد، تقاضا برای استخراج بیت کوین را افزایش داد و در نتیجه با مشکلاتی در زمینه تأمین برق مواجه شدیم به عبارتی اگرچه نمی توانیم بیت کوین را مقصر اصلی مشکلات قطع برق این روزها دانست اما این موضوع در ایجاد مشکلات اخیر بی‌تأثیر هم نبوده است. با توجه به اطلاعات که از داده های فوق استخراج شده در ایران برای استخراج حدود 2970 مگاوات برق مصرف می شود و این حجم از مصرف برق به اندازه حجم تولید چند نیروگاه بزرگ در کشور است. این عدد قابل توجه است و مدیران با اطلاع از این موضوع در نظر گرفتن این حجم از تقاضای برق در صنعت استخراج بیت کوین حتماً برنامه‌ریزی صحیح تری خواهند داشت.

راه حل چیست؟

راه حل این موضوع بگیر و ببند های دستوری و سختگیرانه و جمع آوری تجهیزات استخراج بیت کوین در کشور نیست و بهتر است با جذب سرمایه گذاری خارجی که به حوزه استخراج ارزهای دیجیتال هم علاقه‌مندی بسیاری نشان می‌دهند این تهدید را به فرصت مبدل کرد. به عنوان مثال در کشور چین به این افراد اجازه تاسیس نیروگاه تجدیدپذیر داده می‌شود تا با استفاده از برقی که در نیروگاه‌های پاک خود تولید می کنند اقدام به استخراج ارز دیجیتال کند صدور مجوز های ۵ و ۱۰ ساله ماینینگ به شرط تاسیس نیروگاه های خورشیدی و یا هر نیروگاه تجدیدپذیر دیگری در مناطق کویری توسط خود چینی‌ها این فرصت را ایجاد خواهد کرد که هم با توجه به چشم انداز رشد قیمت بیت کوین در سال های آینده می تواند فرصتی هم برای ثروت آفرینی به کشور ما بدهد و هم در سال‌های بعد از برق نیروگاه هایی که این به این بهانه راه اندازی شده است بهر‌مند شویم. بدون شک اگر در این مقطع زمانی راهکار منطقی و مناسبی برای این موضوع پیدا نکنیم در آینده با اوج گرفتن قیمت بیت کوین و افزایش تقاضای استخراج بیت کوین با مشکل جدی مواجه خواهیم شد.

محمد میرزایی کارشناس اقتصادی

انتهای پیام/