دستور وزیر بهداشت بر جامعه محور شدن رشته دندانپزشکی

به گزارش مملکت‌آنلاین، دکتر سعید نمکی، در سی و نهمین نشست شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کشور که به صورت وبینار برگزار شد، اظهار داشت: از سالها قبل بحث Oral Health یا بهداشت دهان و دندان ذهنم را مشغول کرده بود و اولین گامی که در دوره قبلی مسئولیتم در وزارت بهداشت برداشتم، ایجاد دفتر بهداشت دهان و دندان و گماردن یکی از دندانپزشکان با نگاه پیشگیری برای سرپرستی این دفتر بود.

وی افزود: بحث دهانشویه سدیم فلوراید و سایر اقدامات را آغاز کردیم اما متاسفانه بعد از آن، این موضوع آنطور که باید و شاید، پیگیری نشد و امروز که به وزارتخانه بازگشته ام، گرچه دستاوردها در بسیاری از شاخص ها افتخارآمیز است، اما در زمینه بهداشت دهان و دندان، یکی از بدترین وضعیت ها را در بین کشورها داریم.

نمکی افزود: تردیدی ندارم آشفته بازاری که امروز در زمینه دندانپزشکی کشور مشاهده می شود و این دندان های پوسیده غیرقابل استفاده و رواج پروتزهای گرانقیمت، حاصل عدم پرداختن به مبحث پیشگیری در حوزه بهداشت دهان و دندان است.

برای عزیزان هیات علمی نمی صرفد که ساعات خود در راستای آموزش دانشجو صرف کنند!

وزیر بهداشت عنوان کرد: اگر امروز مشاهده می کنید که برای عزیزان هیات علمی نمی صرفد که ساعات خود در راستای آموزش دانشجو صرف کنند و به کلینیک های بالای شهری و تبلیغات آنچنانی و درآمدهای غیرقابل تصور تمایل دارند، به این دلیل است که در دولت جمهوری اسلامی و در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بهداشت دهان و دندان در ذهن و در عملکردمان، بسیار مغفول مانده است.

وی تصریح کرد: از دیدگاه یک معلم ایمونولوژی و کسی که عمر درازی را در نظام سلامت گذرانده است، می گویم که حفره دهانی یکی از مهمترین قسمت های بدن انسان است. این موضوع نه تنها از منظر دندانپزشکی، بلکه از سایر جهات، مهم است. باید گفت حفره دهان، جایی است که بر سایر قسمت های بدن تاثیرگذار است.

نمکی گفت: برای مثال، در بیماری های قلبی عروقی و باکتری هایی که زمینه ساز بیماری هستند، در ناراحتی های روحی روانی، گوارشی و همچنین اشکال در حس چشایی، سلامت این ناحیه اهمیت پیدا می کند، از همه مهمتر عضو زبان است که با گفتاری ناروا، سر سبز را به باد می دهد. بنابراین، هم از بعد فلسفی و هم علمی، این ارگان به عنوان یک حفره ای که می تواند Multi Organ Effect داشته باشد، مهم است.

وی تاکید کرد: ضرورت دارد که عزیزان دندانپزشک گامی فراتر از دندان گذاشته و به تاثیراتی که این ارگان بر ساختار بدن می گذارد نیز توجه کنند. ما در کشور نه در دانشکده های دندانپزشکی و نه در وزارت بهداشت، هرگز به این حفره با اهمیت به میزان اهمیتش توجه نکردیم.

اجرای طرح مدارس بدون پوسیدگی

وزیر بهداشت گفت: امسال کرونا کمی سرعت ما را گرفت، اما در سال گذشته طرح مدارس بدون پوسیدگی را به صورت پایلوت در شهر نمین اردبیل آغاز کردیم و این طرح در کل کشور برای یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دانش آموز ششم ابتدایی که مرحله تکمیل شدن دندان های دائمی شان است، تسری پیدا کرد و در حال حاضر نیز با بازگشایی مدارس آن را با جدیت بیشتری دنبال می کنیم.

نمکی خاطرنشان کرد: مغفول ماندن بهداشت دهان و دندان نه فقط خانواده های فقیر بلکه همه خانواده ها را گرفتار کرده است، این گرفتاری عظیم در جامعه پزشکی مملکت هنوز به عنوان یک مشکل لاینحل برای بنده وزیر بهداشت باقی مانده است، بنابراین تقاضای من از این شورای بسیار با اهمیت این است که به جای پرداختن به دندانپزشکی، به پیشگیری از بیماری های دهان و دندان فکر کنند، این موضوع ممکن است که درآمدزایی این حرفه را کم کند، اما هزاران عیب دیگر را مرتفع خواهد کرد.

وی گفت: بسیاری از این قبیل نابسامانی ها در این وضع بهداشت دهان و دندان کشور است که نابسامانی های دیگری را برای ما به بار آورد است.

وزیر بهداشت عنوان کرد: بسیاری از دانشکده ‌های دندانپزشکی در شرایطی ایجاد شده‌اند که حداقل ها را نداشتند و متاسفانه با همین ضعف و فقدان و کمبودهای اولیه، رشد کرده اند و متاسفانه این کمبودها جبران نشده است. امروز ما دانشکده‌ های دندانپزشکی زیادی در کشور داریم که حداقل نیروی انسانی مجرب برای تدریس را ندارند، این موضوع گرفتاری عمده ای است که باید به آن بپردازیم.

بیماری مدرک گرایی در دندانپزشکی

وزیر بهداشت تصریح کرد: نکته دیگری که مانند سایر رشته ‌های پزشکی گرفتار آن هستیم بیماری مدرک گرایی است که در پزشکی و دندانپزشکی و در سایر رشته‌ ها وجود دارد؛ درحالیکه برای مثال، تنها ۷ درصد از جمعیت سوئیس تحصیلات تکمیلی می‌ خوانند، اما در کشور ما پزشکان وقتی انترن هستند، به فکر تخصص هستند و کشیک هایشان را می‌فروشند تا برای رزیدنتی درس بخوانند و وقتی رزیدنت هستند، کشیک می‌ فروشند تا برای فوق درس بخوانند. 

وی افزود: بعد هم یکسری آدم تربیت می کنیم با دستگاههای گرانقیمت و خدمات بسیار لوکس! و کار دندانپزشکی و پزشکی عمومی، جراحی عمومی و اطفال بر زمین مانده است. بنده از دکتر حقدوست بارها خواهش کردم این انقلاب را در وزارتخانه ایجاد کرده و این سیستم را تغییر دهد. چشمها را باید شست جور دیگر جور دیگر باید دید. اینگونه نمی توان مملکتی را با درآمد سرانه فعلی اداره کرد. مطمئن باشید آنهایی که درآمد سرانه ۵۰ هزار دلاری هم دارند، اینگونه نیرو نمی گیرند.

نمکی اضافه کرد: گرفتاری که در رشته دندانپزشکی مشاهده می شود این است که همه به فکر تخصص فلان رشته هستند. درحالیکه ما مشکلات مناطق محروم را با مدرک و فوق تخصص نمی ‌توانیم رفع کنیم و بعد هم که مدرک فوق شان را گرفته در جایی مطب می‌ زنند و حاضر نیستند چند ساعتی دانش فوق تخصص خود را به دانشجویان یاد بدهند، لذا باید در توسعه دندانپزشکی عمومی وقت ویژه گذاشته شود.

عدم جامعه محور بودن آموزش های علوم پزشکی

وی با اشاره به عدم جامعه محور بودن آموزش های علوم پزشکی، خطاب به اعضای شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کشور، گفت: جامعه محور کردن آموزش دندانپزشکی کار شماست. دانشجو باید با رنج هایی که مردم در حوزه دهان و دندان با آن مواجه هستند، آشنا شوند. اینکه دانشجوی دندانپزشکی ما از روز اول رویای بروشورهای آنچنانی و تبلیغات پشت مجلات پروازهای خارجی برای خدمات زیبایی دهان و دندان را در ذهن می پروراند، هیچکدام از مشکلات مردم در مناطق کمتر برخوردار را حل نمی کند.

وزیر بهداشت تاکید کرد: دندانپزشکان ما باید رنج خانواده های محروم و فرودست مملکت را درک کنند، باید این ساختار فکری تغییر کند و معلم می تواند این ساختار فکری را تغییر دهد، اما وقتی تفکر معلم کار ترمیمی و زیبایی و درآمدهای آنچنانی است، هیچ گاه نمی تواند روی ذهن دانشجو تاثیر مثبت بگذارد.

وی در ادامه این نشست مجازی خاطرنشان کرد: مصمم به اجرای طرح «هر خانه یک پایگاه سلامت» هستیم، در این طرح، دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی از سال دوم باید متولی مولفه های اجتماعی موثر بر سلامت در تعدادی از خانواده ها شود. این طرح بنده است و بر اجرای آن تاکید دارم تا امسال به ثمر برسد. دانشجوی دندانپزشکی باید به سمت جامعه محور کردن آموزش پیش برود، ما نمی‌خواهیم کلینیک محور یا مطب محور بودن را در حوزه دندانپزشکی رواج دهیم بلکه درصدد هستیم، جامعه محور بودن را در دندانپزشکی نهادینه کنیم.

نمکی گفت: این تقاضا و دستور من است و قطعاً و یقیناً از همه شما خواهم خواست که بر این مهم، همت گمارید. وگرنه شخصا ورود خواهم کرد و مطمئن باشید که این انقلاب را در آموزش دندانپزشکی کشور ایجاد خواهم کرد. من به مردمان این سرزمین مدیون هستم که از درآمدهای ملی دانشجویی تربیت می‌کنیم که فقط به شکل مطب در بالای شهر خدمات زیبایی لوکس با قیمت های گران ارائه می دهد! این رسالت ما نیست. رسالت ما سلامت است، نه فقط اقتصاد و نه آنچه که امروز در ذهنمان است. این موضوع نیازمند تغییر نگاه و تغییر رویکرد در آموزش دندانپزشکی کشور است.

نیازمند دندانپزشک خانواده هستیم

وی تاکید کرد: ما همانگونه که پزشک خانواده تربیت می‌کنیم، نیازمند دندانپزشک خانواده نیز هستیم. دندان پزشک خانواده در کنار پزشکی خانواده در سیستم ارجاع باید نقش‌آفرینی کند. از طرفی باید بحث ادغام دندانپزشکی خانواده و جامعه محور کردن خدمات دندانپزشکی در آموزش های دوره عمومی دندانپزشکی تدوین شود. در حال حاضر این موضوع وجود ندارد و اگر هم وجود دارد بسیار ضعیف است. لذا در دوره دندانپزشکی عمومی باید جامعه محور کردن آموزش ها در برنامه های آموزشی دانشجویان قرار گیرد.