اعلام میزان زکات فطره از سوی مراجع تقلید

متن این سوال و پاسخ دفتر معظم له به این شرح است:

سوال: مبلغ و مقدار فطریه برای هر نفر چه مقدار است و چه چیزی باید به عنوان فطریه پرداخت شود؟

جواب: مکلف باید برای خودش و کسانی که نان خوار او هستند به ازای هر نفر یک صاع (تقریبا سه کیلو) گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحقق بدهد و اگر پولی یکی از همین‌ها را بدهد کافی است.

(مبلغ زکات فطر برای سال ۱۳۹۹ شمسی مطابق با سال ۱۴۴۱ قمری، بر مبنای قیمت گندم، مبلغ ۱۰ هزار تومان است.)

آیت‌الله مکارم شیرازی

بر اساس نظر آیت‌الله مکارم شیرازی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ ده هزار تومان (۱۰۰۰۰ تومان) و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ سی هزار تومان (۳۰۰۰۰ تومان) اعلام‌شده است. مؤمنین در انتخاب هر یک از این موارد مخیر هستند.

بر اساس مسئله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانی که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنی باشند واجب است، یعنی باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذای نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند این‌ها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از این‌ها را بدهد کافی است.

بنابر فتوای این مرجع تقلید اگر کسی فقط در افطار شب عید فطر میهمان دیگری باشد فطریه او به عهده خودش است.

آیت الله وحید خراسانی

در اطلاعیه دفتر آیت‌الله وحید خراسانی، آمده است:

باسمه‌تعالی

پیرو سئوالات مکرر مؤمنین از دفتر حضرت آیت‌الله العظمی وحید خراسانی مبنی‌بر میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان ١۴۴۱، به اطلاع می‌رساند:

میزان زکات فطره برای هر نفر، سه کیلوگرم گندم است که مکلّف می‌تواند پول آن را طبق قیمت گندم در محل خودش محاسبه نموده و به فقیر بپردازد.

از آن‌جا که قیمت گندم در بعضی شهرها به ازای هر کیلوگرم ۴۰۰۰ تومان است، دفتر این مرجع تقلید  فطریه‌ هر نفر را ١٢٠٠٠ تومان اعلام کرد.

در صورت داشتن سوال، می‌توانند با دفتر قم ۰۲۵۳۷۴۷۵ تماس بگیرند.

آیت‌الله نوری همدانی

آیت‌الله نوری همدانی قوت غالب را ملاک ندانسته و پرداخت سه کیلوگرم از هرکدام از خوراکی‌های که در رساله عملیه به‌عنوان زکات فطره ذکرشده است؛ همانند برنج یا گندم و یا قیمت آن را برای هر فرد کافی می‌دانند.

طبق تحقیقات انجام‌شده میانگین قیمت گندم برای هر فرد ۱۰۰۰۰ (ده هزار تومان) و قیمت برنج برای هر فرد حدود ۵۰۰۰۰ (پنجاه‌ هزار تومان) است.

لازم به ذکر است که مقلدین محترم باید طبق قیمت منطقه‌ای خود محاسبه نمایند و اگر در بعضی از مناطق قیمت کمتر یا بیشتر بوده به همان عمل کنند.

آیت الله صافی گلپایگانی

مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند. کفاره روزه غیرعمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است.

 کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین؛ هرکدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام، مثل گندم پرداخت شود. گ

آیت‌الله شبیری زنجانی

دفتر آیت‌الله‌ شبیری زنجانی، مبلغ ۱۲هزارتومان را بابت فطریه هر نفر به‌حساب قیمت گندم تعیین کرده است.

آیت الله علوی گرگانی

بر اساس اعلام دفتر آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی از مراجع تقلید، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب (برای هر نفر سه کیلوگرم) گندم مبلغ ۱۰ هزار تومان و برنج مبلغ تقریبی ۵۰ هزار تومان است. مؤمنان در انتخاب هر یک از آن‌ها مخیر هستند.

زکات فطره

مسأله ۲۰۰۳ کسی که موقع غروب شب عید فطر، بالغ و عاقل است، و بیهوش و فقیر و برده نیست، باید برای خودش و کسانی که نان‌خور او هستند، هر نفری یک صاع که گفته می‌شود تقریباً سه کیلو است از غذاهای معمول در شهرش مانند گندم یا جو یا خرما یا کشمش، یا برنج یا ذرّت به مستحق بدهد، و اگر بجای آن پول هم بدهد، کافی است، و احتیاط لازم آن است که از غذاهایی که در شهرش معمول نیست ندهد هرچند گندم یا جو، یا خرما یا کشمش باشد.

مسأله ۲۰۰۴ کسی که مخارج سال خود و عیالش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالش را بگذراند، فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

مسأله ۲۰۰۵ انسان فطره کسانی را که در غروب شب عید فطر نان‌خور او حساب می‌شوند باید بدهد، کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنها بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.

مسأله ۲۰۰۶ اگر کسی را که نان‌خور اوست و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطره خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد که فطره را می‌دهد، لازم نیست خودش فطره او را بدهد.

مسأله ۲۰۰۷ فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد شده، و شب را نزد او مانده و نان‌خور او هرچند موقتاً حساب می‌شود، بر او واجب است.

مسأله ۲۰۰۸ فطره مهمانی که بعد از غروب شب عید فطر وارد می‌شود در صورتی که نان‌خور او حساب شود بنا بر احتیاط بر او واجب است و الاّ واجب نیست، و کسی را که انسان برای افطار شب عید دعوت می‌کند نان‌خور به حساب نمی‌آید، و فطره‌اش بر صاحب‌خانه نیست.

کفاره روزه

مساله ۱۶۶۰ کسی که کفارۀ روزۀ رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند یا به دستوری که در مسالۀ بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می‌تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگرچه مثلاً یک مرتبه بگوید استغفرالله و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.

مساله ۱۶۶۱ کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد، باید سی و یک روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیۀ آن پی در پی نباشد اشکال ندارد.

مساله ۱۶۶۲ کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد، نباید موقعی شروع کند که در بین سی و یک روز، روزی باشد که مانند عید قربان، روزۀ آن حرام است.

زکات فطره

مساله ۱۹۹۱ کسی که موقع غروبِ شب عید فطر بالغ و عاقل و هشیار است و فقیر و بندۀ کس دیگر نیست، باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفری یک صاع که تقریباً سه کیلو است گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافی است.

مساله ۱۹۹۲ کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

مساله ۱۹۹۳ انسان باید فطرۀ کسانی را که در غروب شب عید فطر نان خور او حساب می‌شوند بدهد؛ کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.

مساله ۱۹۹۴ اگر کسی را که نان خور او است و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطرۀ خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد که فطره را می‌دهد، لازم نیست خودش فطرۀ او را بدهد.

مساله ۱۹۹۵ فطرۀ مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و نان خور او حساب می‌شود بر او واجب است.

مساله ۱۹۹۶ فطرۀ مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد می‌شود و مدتی نزد او می‌ماند واجب است، و همچنین است فطرۀ کسی که انسان را مجبور کرده‌اند که خرجی او را بدهد.

مساله ۱۹۹۷ فطرۀ مهمانی که بعد از غروب شب عید فطر وارد می‌شود، بر صاحبخانه واجب نیست، اگرچه پیش از غروب او را دعوت کرده باشد و در خانۀ او هم افطار کند.