احتمال تکرار دوقطبی، اکثریتِ اصولگرا و اقلیتِ اصلاح طلب/ خطر ظهور احمدی‌نژادهایِ جدید در مجلس آینده
مجلس یازدهم؛ محفلِ ناشناخته‌ها یا پارلمانی دو یا چند قطبی؟
با کنار رفتن غبارِ نتایجِ بررسی صلاحیت ها توسط شورای نگهبان، پیش بینی ها درخصوص ترکیب نمایندگان مجلس یازدهم بالا گرفته است.
به گزارش مملکت‌آنلاین، تا پیش از آنکه نتایج تایید یا عدم تایید صلاحیت کاندیداها اعلام شود، گروه های سیاسی چپ و راست و میانه و حتی مستقلین برنامه های مجزای خود برای کسب کرسی های بیشتری از صندلی های سبز بهارستان را داشتند، اما بعد از اعلام نظر شورای نگهبان، معادلات به خصوص در جناح چپ بهم ریخت. چهره های شناخته شده در جریان اصلاح طلب رد صلاحیت شدند و حتی به گفته محمود میرلوحی، بسیاری از احزاب اصلاح طلب هیچ کاندیدایی در انتخابات اسفند ندارند.
اصولگرایان هم که از ماه ها قبل با مانور دادن روی عملکرد ضعیف فراکسیون امید و مجلس دهم سعی داشتند فضای انتخابات را به نفع خود رقم بزنند، حالا با اعلام نظر شورای نگهبان و ردصلاحیت قریب به اتفاق کاندیداهای اصلاح طلب، مسیر جناحِ راست برای ورود به بهارستان هموارتر شده است.
با این حال تحلیل ها در خصوص ترکیبِ احتمالی و فراکسیون های مجلس یازدهم هنوز هم متفاوت است و چهره های اصولگرا و اصلاح طلب نظرات متفاوتی در این رابطه دارند.
سوال اما آن است که در صورت عدم تغییر وضعیت بررسی صلاحیت ها و خالی ماندن دست اصلاح طلبان برای معرفی کاندیدا از یک سو و وفور کاندیدا در سوی دیگر داستان یعنی اردوگاه اصولگرایان، چینش مجلس آینده چطور رقم خواهد خورد؟ آیا اکثریت اصولگرا در مقابل اصلاح طلب اقلیت شکل می گیرد یا معادلاتی دیگر در پارلمان را شاهد خواهیم بود؟
طبق تحلیل محمود میرلوحی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، «بعید است اصلاحات بتواند در این انتخابات لیستی ارائه کند و سرنوشت مجلس یازدهم به اتفاقات درون گروهی بین اصولگرایان گره خورده است.»
میرلوحی می گوید: «درحال حاضر نمی توان برآورد قطعی درخصوص چند قطبی بودن مجلس یازهم داشت و گفت چه ائتلاف هایی در این مجلس شکل می گیرد» چرا که به گفته او، میزان و چگونگی مشارکت مردم در این انتخابات هنوز قابل بحث است و شرایط رقابت انتخابی و تشکیلِ مجلسی نیرومند که عصاره فضایل ملت باشد در هاله ای از ابهام قرار دارد.
دوقطبیِ اصولگرا-اصلاح طلب
با وجود اینکه تعداد قابل توجهی از کاندیداهای اصلاح طلب رد صلاحیت شدند اما برخی فعالان سیاسی همچنان معتقدند مجلس یازدهم ترکیبی دو قطبی از اکثریت اصولگرا و اقلیت اصلاح طلب خواهد داشت و مجلسی دو قطبی تشکیل می شود.
حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه و فعال سیاسی اصولگرا چنین نظری دارد. او می گوید: «تقریبا اکثریت قابل توجهی از نامزدهای تایید صلاحیت شده اولین بار است که نامزد نمایدگی مجلس شدند با این حال به نظر می رسد یک ترکیب اکثریتی از نیروهای انقلابی و اصولگرا و اقلیتی از جریان اصلاح طلب، مستقلین و معتدل در مجلس یازدهم خواهیم داشت.»
او تاکید می کند آن جریان مستقل و اصلاح طلب که در چارچوب قانون عمل می کند با هم یک فراکسیون را تشکیل می دهند و نیروهای انقلاب و اصولگرا هم فراکسیون خود را خواهند داشت.
ترقی احتمال هرگونه انشقاق میان اصولگرایان در مجلس یازدهم را هم رد می کند و معتقد است آنها قطعا یک فراکسیون واحد خواهند داشت.
علی تاجرنیا هم همانند ترقی پیش بینی می کند دو سوم صندلی های پارلمان متعلق به اصولگرایان است.
این عضو حزب اتحاد ملت اما رقابت اصلی را بین گرایش های مختلف جریان اصولگرایی دانسته و معتقد است «اصلاح‌طلبان نهایت یک سوم صندلی‌های مجلس را به دست خواهند آورد.»
مجلس یازدهم «چندضلعی» می شود؟
برخی چهره های سیاسی اما نظر دیگری دارند. آنها می گویند ممکن است مجلس یازدهم ترکیبی سه یا چهارقطبی از مجموعه اصولگرایان، اصلاح طلبان، مستقلین و چهره های جدید داشته باشد.
بهروز نعمتی، نماینده مردم تهران در مجلس و عضو فراکسیون رهروان ولایت می گوید: « با وجود رد صلاحیت های صورت گرفته بازهم معتقدم که مجلس یازدهم سه قطبی خواهد بود. مجموع ای از نیروهای اصلاح طلب، اصولگرا و چهره های مستقل.»
حسن نوروزی، نماینده اصولگرای مجلس دهم هم معتقد است گروه ها و جناح های مختلف اصلاح طلب و اصولگرا می توانند در این انتخابات لیست داشته باشند. او به خبرآنلاین می‌گوید: «مجلس بعد مجلسی معقول است که با انتخاب مردم روی کار می آید. در عین حال فکر نمیکنم همه مردم و کاندیداها ردصلاحیت شده باشند. قطعا لیست های گوناگونی از همین جریان اصلاح طلب و اصولگرا بیرون خواهد آمد که می تواند چند جریان در مجلس یازدهم ایجاد کند.»
از سویی محمود میرلوحی احتمال دیگری مطرح کرده و معتقد است چند قطبی در مجلس یازدهم از بین مجموعه اصولگرایان شکل خواهد گرفت نه از بین طیف های مختلف سیاسی. او در این رابطه به خبرآنلاین می گوید؛ «اصولگرایان اکنون دسته ها و افکار متنوع و حتی بلاتکلیفی دارند بنابراین همین ها ممکن است اضلاع متفاوتی در مجلس یازدهم تشکیل دهند.»
زمزمه های تشکیلِ مجلسی ناشناخته
در این بین موضوع قابل توجه دیگر شعاری است که توسط برخی مردم در جریان اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ مطرح شد. «اصلاح طلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا». از آن زمان تاکنون انتخاباتی برگزار نشده تا مشخص شود این طیف چند درصد مردم کشور و افکار عمومی را شامل می شود .
این موضوع اما می تواند هم فرصت باشد و هم تهدید. فرصت از آن جهت که این قشر به کاندیداهای مستقلی رای دهند که با دید کارشناسی و به دور از هیاهوی سیاسی وارد مجلس شوند و تاثیرگذار باشند اما از سویی به گفته قاسم میرزایی نکو، این شرایط می تواند خروجی همچون محمود احمدی نژاد و دولت او در پی داشته باشد.
این عضو فراکسیون امید مجلس گفته که با توجه به شرایط به نظر می رسد برخی به دنبال تشکیل «مجلسی ناشناخته» هستند.
به گفته میرزایی نکو، «هیچ موقع یک دستی در مجلس ایجاد نخواهد شد. همان موقع که محمود احمدی نژاد هم رئیس جمهور شد مجلس و نمایندگانِ وقت با او همراه بودند اما نهایتا اختلافات زیادی بینشان ایجاد شد و دولت انحرافی به وجود آمد.»
علی تاجرنیا هم می گوید بعید نیست «جریان‌های نوظهور» از میان اصولگرایان بیرون بیایند و نوعی دو قطبی سازی در درون اردوگاه اصولگرا شکل بگیرد، جریان نو ظهوری که از اصولگرایان سنتی هم عبور می کند.