پیگیری ثبت جهانی جنگل های ارسباران در فهرست آثار یونسکو

وی با اشاره به اینکه برای ثبت نهایی پرونده جهانی سازی جنگل های ارسباران باید اصلاحات مورد نظر کارشناسان یونسکو به انجام برسد، یادآور شد: در حال حاضر این پرونده از سوی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با جدیت تمام دنبال می شود و یکی از اولویت های اصلی این مجموعه در سال جدید میلادی به شمار می رود.

نواداد منطقه جنگلی ارسباران را نگین تنوع زیستی ایران به لحاظ زیست جانوری، طبیعی و انواع پرنده ها دانست و از آن به عنوان یکی از برجسته ترین نقاط دارای تنوع زیستی کشور یاد کرد که ثبت جهانی آن می تواند آثار و مزیت های بسیار فراوان گردشگری و میراث تمدنی و فرهنگی برای ایران اسلامی و آذربایجان تلقی شود.

وی اهمیت ثبت جهانی جنگل های ارسباران را بسیار مهم خواند و با تاکید بر اینکه شکوفایی اقتصادی منطقه شمال آذربایجان و کمک به توسعه پایدار و متوازن منطقه یکی از مهمترین آثار ثبت هانی آثار تاریخی و طبیعی است، ادامه داد: جنگل های بکر و زیبای ارسباران در شمال غربی آذربایجان شرقی میان سه رودخانه مهم "ارس"، " ایلگنه‌چای" و " کلیبرچای" واقع شده است که به شماره ۲۰۴ در فهرست میراث طبیعی کشور ثبت شده است.

نواداد وسعت منطقه حفاظت شده ارسباران را بیش از ۸۰ هزار هکتار در کناره‌های جنوبی رود ارس در حوزه شهرستان های کلیبر و ورزقان اعلام و اضافه کرد: این منطقه به عنوان ذخیره گاه بیوسفر جهانی به شمار می رود که علاوه بر تنوع عظیم گیاهی، عمده‌ترین گونه‌های پرندگان و پستانداران حمایت شده یا کمیاب چون مارال، شوکا، پلنگ، خرس قهوه ای، کل و بز، گربه وحشی و پرندگان حمایت شده ای چون سیاه خروس، قرقاول، دراج، طرلان و سایر پرندگان شکاری و طیف وسیعی از پرندگان کوچک را در خود جای داده است.

وی یکی از مهمترین ایرادات وارده به ثبت جهانی جنگل های ارسباران از سوی کارشناسان یونسکو را مربوط به دخالت های انسانی دانست و افزود: میزان مداخلات انسانی در این عرصه در سال های اخیر بیشتر شده است که باید در این زمینه اقدامات عاجل و فوری و با هماهنگی دستگاه های مختلف اجرایی، خدماتی، قضائی و نیز جوامع محلی به انجام برسد.

نواداد با بیان اینکه ارسباران دارای آثار تاریخی ارزشمندی است که مسافران و گردشگران برای بازدید از آن به این منطقه‌ گردشگری و تفریحی سفر می‌کنند، از جمله این بناهای تاریخی و کهن "دژ طوماسیاش"، "کلیسای نازینی" و "قلعه بابک" است که هر کدام به لحاظ تمدنی، فرهنگی و تاریخی بسیار مهم و ارزشمند است.

وی ادامه داد: در منطقه‌ کوهستانی ارسباران ییلاق‌های فراوانی وجود دارد که از ویژگی‌ها و خصوصیات ارزنده در این ناحیه به شمار می‌رود؛ حضور این ییلاق‌ها نه‌ تنها این منطقه را برخوردار از مناظری زیبا، چشم‌نواز و تماشایی کرده است، بلکه بستری مناسب و ایده‌آل برای آشنایی با فرهنگ مردم عشایر در این سرزمین ایجاد کرده است.

نواداد گفت: جنگل ارسباران تا پیش از این نام‌های مختلفی را به‌ خود دیده است که در این بین می‌توان به ارسبار، آرازبار، قره داغ یا قراچه داغ اشاره کرد که اساس نام‌گذاری این منطقه روی رودخانه ارس (آراز) و کوه قره‌داغ بوده است.

به گفته وی علاوه بر مناظر زیبا، طبیعت بکر و حیوانات مختلف، ارسباران شاهد تاریخی طولانی است و آثار به‌ جا مانده حکایت از این موضوع دارد، به گونه ای که یاقوت حموی حدود هشتصد سال پیش منطقه مذکور را جایی بین آذربایجان و اران معرفی می‌کند که بابک خرمدین در آن علیه معتصم شورش کرد.