ورود دانش‌بنیان در حوزه صنعت منجر به راه‌اندازی مجدد واحدهای صنعتی تعطیل می‌شود

به گزارش مملکت آنلاین، شرکت دانش‌بنیان یا شرکت متمرکز بر دانش، به شرکت‌هایی گفته می‌شود که دانش و فناوری، جزئی جدایی‌ناپذیر از دارایی آن‌ها باشد. دانش‌بنیان در ایران شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش، کاربرد نوآوری و تجاری‌سازی نتایج حاصل از تحقیق و توسعه در حوزه فناوری‌های برتر، با ارزش افزوده فراوان و براساس معیارهای موردنظر قانون تأیید می‌شود.

بنابر قانون ایران شرکت‌های دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و نیز شرکت‌ها و مؤسساتی که بیش از ۵۰٪ از مالکیت آن‌ها متعلق به شرکت‌های دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی باشد، مشمول حمایت‌های این قانون نیستند.

در همین راستا و با توجه به تاثیر دانش بنیان ها بر رکود، صنعت، اقتصاد و ... مصاحبه‌ای با خلیل زادگان مدیر مرکز رشد جامع پارک علم و فناوری آذربایجان‌غربی و عضو هیئت علمی دانشگاه مصاحبه تفصیلی صورت گرفته که مشروح آن به شرح زیر می‌باشد:

مملکت آنلاین: تأثیر دانش بنیان بر خروج واحدهای صنعتی از رکود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

خلیل زادگان: رکود واحدهای صنعتی در واقع بیانگر یک وضعیت ناپایدار و نامطلوب در فعالیت‌های آن واحدها می‌باشد که به عوامل متعددی وابسته است. در این بین ضرورت تغییر در فناوری و تکنولوژی‌های مورد استفاده جهت حفظ بازار و همراهی با سرعت زیاد تغییرات آن، یکی از عوامل کلیدی است که می‌تواند تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر رکود واحدهای صنعتی داشته باشد.

بدون شک توجه تسری فرهنگ دانش بنیان می‌تواند واحدهای صنعتی را در مسیر ایجاد اقتصاد مقاومتی قرار داده و آنها را در مقابل تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی قوی کند. دانش بنیانی با بهره‌گیری از دانش و تجربیات جدید می‌تواند بهبودهای قابل توجهی در عملکرد واحدهای صنعتی داشته و در نهایت به کاهش اثرات رکود کمک کند. متاسفانه در حال حاضر میزان بهره‎وری در واحدهای صنعتی کشور بسیار پایین بوده و اکثر آنها به شیوه سنتی اداره می‎شوند. بر همین اساس خروجی و تاثیرگذاری آن در جامعه بسیار پایین است. عدم ورود افراد متخصص و فرهنگ دانش‌بنیانی به این حوزه را می‌توان حلقه مفقوده در چرخه اقتصاد و صنعت کشور دانست.

طبیعی است توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیر زیادی در رونق تولید و اقتصاد کشور داشته و پیرو منویات مقام معظم رهبری توجه ویژه به ورود مقوله دانش‌بنیانی در حوزه صنعت و تحول در تولید دانش‌بنیان، منجر به توفیق بیشتر در راه‌اندازی مجدد کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل در کشور حاصل شده و فرایند بازگشت آنها به چرخه تولید تسهیل خواهد شد. در واقع دانش‌بنیانی با افزایش تولید، بهینه‌سازی فرآیندها، کاهش هدر رفت منابع، و ایجاد محصولات و خدمات نوین باعث مقاومت بهتر واحدهای صنعتی در برابر نوسانات بازار شده و در ضمن در دوران‌های رکود به آنها کمک می‌کنند تا از فرصت‌های جدید استفاده کرده و رشد خود را حفظ کنند.

نقش دانش‌بنیانی را در جلوگیری از ورود واحدهای صنعتی به رکود و یا خروج آنها از رکود را از چند جنبه اساسی می‌توان مؤثر دانست:

۱- ابتکار و نوآوری:

توسعه فرهنگ دانش‌بنیانی و تشویق به فرآیند نوآوری می‌تواند منجر به ایجاد صنایع و خدمات جدید، بهبود فرآیندها و ارتقاء تولید شود. بی‌تردید این نوآوری‌ها به شناسایی سریع گلوگاه‌ها و داخلی‌سازی فناوری منجر می‌شود. در حقیقت دانش‌بنیان‌ها با فراهم کردن اطلاعات دقیق در مورد نیازهای بازار و تغییرات آن، به کسب و کارها کمک می‌کند که با تغییرات در بازار به سرعت سازگار شوند و به وسیله نوآوری‌ها و تحولات فناورانه به رقابت بپردازند. این اقدامات باعث می‌شوند تا واحدهای صنعتی با تنظیمات مناسب به نوسانات بازار و رکودها پاسخ دهند. به عبارت دیگر با تغییر سریع درخواست‌های بازار، جذب مشتریان جدید، و ارتقای توانمندی‌های رقابتی، واحدهای صنعتی قادر خواهند بود در دوران‌های رکود بهترین عملکرد خوده را ارائه داده و از فرصت‌های جدید برای خروج سریع از رکود بهره‌مند شوند.

۲- توسعه فناوری:

ارتقای سطح فناوری در تمامی صنایع، از کشاورزی گرفته تا صنایع پیشرفته، می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها منجر شود. توصیه می‌شود که واحدهای صنعتی به توسعه فرهنگ دانش‌بنیان در سازمان خود توجه ویژه دهند. ایجاد تیم‌های متخصص در زمینه‌های تحقیق و توسعه و ایجاد ارتباطات فعّال با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نقش کلیدی در این فرآیند دارد. در این خصوص پارک‌های علم و فناوری نقش ویژه‌ای را می‌تواند ایفا نموده و بعنوان حلقه واسط جهت پیوند موثر بین دانشگاه و صنعت عمل نمایند. شایان ذکر است که در همین رابطه پارک علم و فناوری آذربایجان‌غربی با توجه به جایگاه خود بعنوان مرجع فناوری و نوآوری استان به همرسانی واحدهای فناور و تیم‌های تحقیق و توسعه و شبکه‌سازی میان آنها را جزو یکی از وظایف اصلی خود می‌داند. در این راستا پارک با همکاری دانشگاه‌های استان اقدام به راه‌اندازی سری رویدادهای هدف (همرسانی دانش و فناوری) نموده است. در اولین ایستگاه از این رویدادها با همکاری دانشگاه ارومیه بعنوان دانشگاه مادر استان اولین رویداد هدف با موضوع صنعت برق الکترونیک و ابزار دقیق برگزار خواهد شد. در اولین مرحله از این رویدادها با همکاری دانشگاه ارومیه بعنوان دانشگاه مادر استان، اولین رویداد هدف با موضوع صنعت برق الکترونیک و ابزار دقیق برگزار گردید.

۳- بهبود فرآیندها و کاهش هزینه‌ها: دانش‌بنیانی معمولاً منجر به بهبود فرآیندها و کاهش هزینه‌ها می‌شود. با استفاده از فناوری‌های نوین و ایده‌های نوآورانه، واحدهای صنعتی می‌توانند به بهره‌وری بالاتری دست یافته و در نتیجه، هزینه‌ها را کاهش دهند.

۴- توسعه انسانی: سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه مهارت‌های انسانی افراد، باعث افزایش توانمندی‌ها و اشتغال می‌شود که در مقابله با شرایط اقتصادی دشوار موثر است.

۵- تنوع اقتصادی: افزایش تنوع در ساختار اقتصادی، به معنای اختلاف در منابع درآمدی و صادرات، می‌تواند اقتصاد را در برابر شوک‌های خارجی محافظت کند.

مملکت آنلاین: دانش بنیان چگونه می‌تواند در تحول و توسعه یک جامعه‌ای دخیل بوده و نتایج مثبتی در پی داشته باشد؟

خلیل زادگان: دانش‌بنیان به عنوان یک ابزار استراتژیک در تحول و توسعه واحدهای صنعتی نقش بسزایی دارد. این ابزار، علاوه بر ارتقاء عملکرد و بهره‌وری، به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا با چالش‌های اقتصادی و بازاری رو به رو شوند و با نوآوری و تجدید نظر در رویکردهای کسب و کار خود، در زمینه‌های مختلف رشد کنند. ایجاد فرهنگ دانش‌بنیان، نه تنها به افزایش توانایی‌های تولیدی و تحقیقاتی کمک می‌کند بلکه در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی نیز نقش اساسی ایفا می‌کند. امیدوار است با استفاده هوشمندانه از دانش بنیان، واحدهای صنعتی بتوانند به بهبود و پیشرفت پایدار خود برسند و نقش موثری در ارتقاء اقتصاد کشور ایفا کنند.

تشویق به ایجاد تیم‌های تحقیق و توسعه، توسعه همکاریهای صنعت و دانشگاه، و ایجاد فرهنگی از مشارکت کارکنان در فرآیند نوآوری نیز از اقدامات مؤثر می‌تواند باشد. افزایش همکاری‌ها و ایجاد پروژه‌های مشترک بین دانشگاه و صنعت می‌تواند به بهبود فرآیند انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت کمک کند. طرح همرسانی دانش و فناوری پارک علم و فناوری آذربایجان‌غربی

برای رونق تولید به این مهم توجه ویژه داشته باشیم زیرا در دنیای جدید استفاده و به‌کارگیری روش‌های تولید تغییر کرده است و باید از علم روز استفاده کنیم.

طراحی مدل اجرای راهبرد در شرکت‌های دانش‌بنیان آورده‌اند، یکی از راه‌حل‌های خروج از رکود اقتصادی و یک مولفه مهم و اساسی رشد و توسعه کشور را می‌توان در شکوفایی اقتصاد مبتنی بر دانش دانست.

برنامه‌های توسعه دولت ایران نیز بر کاهش رویکرد وابستگی و افزایش اتکا به اقتصاد دانش‌بنیان متمرکز است. با توجه به نقش مهم فعالیت‌های مربوط به دانش به عنوان یک زمینه جدید و حیاتی برای فناوری‌های نوآور و پیشرفته سعی بر این بوده که مطالعات بسیاری در حوزه‌های مختلف شرکت‌های مبتنی بر دانش صورت گیرد.

با توجه به این که یکی از عوامل اساسی رشد تولید سرانه ملی، اقتصاد دانش‌بنیان و بنگاه‌های اقتصادی دانش‌بنیان است، یکی از راهکارهای اساسی خودکفایی پایدار در محصولات راهبردی، ارتقای فناوری و افزایش بهره‌وری عوامل تولید از طریق دانش‌بنیان نمودن اقتصاد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان نیز محقق می‌شود.

یکی از اساسی‌ترین زیرساخت‌های اقتصاد دانش‌بنیان و پیش نیاز تحقق راهبرد شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه انسانی خلاق، نوآور و دانشی است که با توجه به ترکیب جمعیتی کشور ایران و جمعیت بالای جوانان تحصیل کرده و نیروی انسانی به عنوان بزرگترین و با ارزش‌ترین سرمایه کشور باید مورد توجه قرار گیرد.

بدین ترتیب با توانمند نمودن، تشویق و زمینه سازی فعالیت آنان در قالب شرکت‌های دانش‌بنیان، کشور توان رویارویی با هرگونه تهدید و تحریم اقتصادی را خواهد داشت. ترجمه موفق راهبرد، تناسب راهبردی، اطمینان از تصمیم‌گیری صحیح و به موقع، اطمینان از مدیریت صحیح تغییر، مقوله‌های اصلی این پژوهش هستند.

مملکت آنلاین: اقتصاد دانش بنیان را چگونه تحلیل می کنید؟

خلیل زادگان: اقتصاد دانش‌بنیان اقتصاد متکی بر تولید ملی حاصل از فناوری روز و پیشرفته بومی و یا ملی است. ویژگی این فناوری هم بومی بودن و پیشرفته بودن آن است تا محصول حاصل از این فناوری قابل رقابت با رقبای خود بوده و اقتصاد متکی بر این تولیدات نیز یک اقتصاد قوی و رقابتی با ارزش افزوده بالا و ایجاد ثروت ملی مناسب باشد.

موضوع مهم دیگر این است که افراد دانشگاهی و خلاق و شرکتهای دانش بنیان، همواره راه حل محور هستند؛ یعنی بایستی به آنها صورت مسئله داد تا آنها به کمک دانش و توان اطلاعاتی که دارند راه حل این مسئله را ارائه نمایند و به جرات میتوانم بگویم این مفهوم هنوز در صنایع ما با دانشگاه ها جا نیفتاده است و به این باور نرسیده اند که پتانسیل موجود در دانشگاه ها و مراکز علمی بسیاری از مشکلات صنایع را میتوانند حل نمایند، شاید اتکاء به اطلاعات افراد استخدام شده در شرکتها و بخش های R&D مانع این ارتباط شده است ولی به هرحال بایستی این موانع به هر صورتی است برداشته شود تا شرکتهای دانش بنیان فرصت پیدا کنند در صنایع کشور حضور فعال و راه حل محور داشته باشند.

بر ورود علم و دانش در واحدهای تولیدی و صنعتی تاکید کرد و گفت: پارک علم و فناوری باید افراد مختصص مجرب و توانمند را روانه واحدهای تولید کند تا از این رکود و وضعیت انفعال در بخش تولید خارج و به توسعه و شکوفایی برسیم.

به برکت شکل گیری انقلاب اسلامی و حاکمیت نظام اسلامی روحیه خودباوری و عزم ملی در مردم به ویژه قشر جوانان احیاء شد و اکنون رتبه علمی ایران در دنیا چشمگیر و بی نظیر است.

پیشرفت و رشد علمی باید به صورت کاربردی و عملیاتی در واحدهای صنعتی به کار گرفته شود تا شاهد رشد و شکوفایی اقتصاد در کشور باشیم.

مملکت آنلاین: چه تأثیراتی از افزایش توانمندی‌های تحقیق و توسعه در دوران رکود مشاهده کرده‌اید؟

خلیل زادگان: افزایش توانمندی‌های تحقیق و توسعه در دوران رکود منجر به ایجاد محصولات و خدمات نوآورانه شده و بهبود کارایی واحدهای صنعتی را فراهم کرده است. این توانمندی‌ها همچنین به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا با تغییر سریع درخواست‌های بازار، جذب مشتریان جدید، و ارتقاء توانمندی‌های رقابتی، بهترین عملکرد را ارائه دهند.

مملکت آنلاین: چطور می‌توان اطمینان حاصل کرد که دانش بنیان در سازمان به بهترین شکل ممکن مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

خلیل زادگان: اطمینان از بهترین استفاده از دانش بنیان نیاز به مدیریت دقیق فرآیندها و فرهنگ سازمانی دارد. ایجاد سیستم‌های اندازه‌گیری و ارزیابی عملکرد در زمینه‌های نوآوری و بهره‌وری، مشارکت فعّال کارکنان در فرآیند تصمیم‌گیری، و توسعه مهارت‌های لازم برای ایجاد و مدیریت دانش می‌تواند کمک کننده باشد.

انتهای پیام/